Urząd miasta – za wysokie progi na niesprawne nogi (i oczy, i uszy…)

Od trzech lat obowiązuje w Polsce ustawa o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Na razie najbardziej widocznym jej efektem są deklaracje dostępności zamieszczane na stronach internetowych instytucji publicznych. Zajrzeliśmy do tej ze strony Urzędu Miasta Lublin… – Miasto cały czas podejmuje działania mające na celu podniesienie dostępności – zapewnia rzeczniczka ratusza.

Schody, schody, schody…

Według Raportu o stanie zapewniania dostępności podmiotu publicznego, który podmioty publiczne składają co 4 lata, Urząd Miasta prowadzi podstawową działalność lub obsługę interesantów w 31 lokalizacjach. Jednak informacja o dostępności architektonicznej w deklaracji na stronie lublin.eu dotyczy 33 budynków.

W czternastu do głównego wejścia prowadzą schody. Pochylnie dla osób z niepełnosprawnościami albo dodatkowe wejścia, na wysokości chodnika, zwykle znajdują się z tyłu albo z boku budynków. Czasami są potrzebne specjalne zabiegi albo pomoc pracowników urzędu. W Centrum Kompetencji Cyfrowych nr 1 przy Tumidajskiego trzeba wezwać pracownika, żeby skorzystać z platformy przyschodowej. Co i tak nie bardzo pozwoli na skorzystanie z oferty instytucji, bo znajduje się ona na poziomie -1, a w budynku nie ma windy. Gdzie indziej takich rozczarowań pozwolą zawczasu uniknąć nowatorskie rozwiązania: „Drzwi wejściowe z poziomu chodnika, wejście na chodnik od strony parkingu poprzez wysoki krawężnik” (Wydział Zarządzania Ruchem Drogowym i Mobilnością, ul. Krochmalna).

W dwudziestu budynkach trzeba się dostać na inny niż parter poziom. Windy działają w ośmiu. Niestety, rzadko zastępują je pochylnie na klatkach schodowych. Nie ma też zbyt wielu urządzeń wspomagających komunikację z osobami o specjalnych potrzebach. Ot, czasem powiększalnik (elektroniczna lupa), system kolejkowy z informacją głosową, oznaczenia w alfabecie Braille’a w niektórych windach…

Z Raportu o stanie zapewniania dostępności podmiotu publicznego (pytania „pogrubione”, odpowiedzi zwykłą czcionką): Czy podmiot zapewnia […] wolne od barier poziome i pionowe przestrzenie komunikacyjne? W części budynków tak, w części nie. W przypadku odpowiedzi „W części budynków tak, w części nie” – prosimy o podanie liczby budynków, w których podmiot zapewnia wolne od barier poziome i pionowe przestrzenie komunikacyjne. 10.

W środku też bez wygód

Toalety dla osób z niepełnosprawnościami są w dwunastu budynkach z trzydziestu trzech, w tym w trzech z pięciu biur obsługi mieszkańców (BOM). Również w ratuszu jest toaleta dostępna dla osób poruszających się o kulach i wyposażona w przewijak. Żeby jednak się do niej dostać trzeba wiedzieć, kto to jest „strażnik SMML”, u którego znajduje się klucz. Otóż to nie postać z Tolkiena, tylko strzegący wejścia (i klucza) strażnik miejski.

Przy trzynastu budynkach są miejsca parkingowe dla osób z niepełnosprawnościami, w sumie 25 (z tymi dla nowożeńców przy Trybunale). Nie wszystkie należą do miasta, ale jeśli są blisko i za darmo – zaliczamy. Ale nie zaliczamy takich rozwiązań: „Dojście z parkingu do budynku głównego po schodach terenowych” (Wydział Inwestycji i Remontów na Podwalu, ale nie tylko).

Wydaje się, że na razie klientom ze specjalnymi potrzebami musi wystarczyć jedna komórka reprezentacyjna. To BOM przy ul. Wieniawskiej. Przy głównym wejściu jest winda zastępująca pochylnię, w budynku są toalety dla osób z niepełnosprawnościami, linie naprowadzające, plan dotykowy parteru z udźwiękowieniem, system kolejkowy z informacją głosową, czytaki, powiększalniki, lupy, tablety z dostępem do tłumacza on-line… Nawet oznaczenia w Braille’u w windzie i toalecie.

Z Raportu…: Czy podmiot zapewnia […] informację na temat rozkładu pomieszczeń, co najmniej w sposób wizualny i dotykowy lub głosowy? W części budynków tak, w części nie. W przypadku odpowiedzi „W części budynków tak, w części nie” – prosimy o podanie liczby budynków, w których podmiot zapewnia informację na temat rozkładu pomieszczeń, co najmniej w sposób wizualny i dotykowy lub głosowy. 1.

Internet częściowo zgodny

Strony internetowe urzędu są na ogół „częściowo zgodne” z ustawą o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Wiele treści opublikowano bowiem przed jej wejściem w życie. Po 2019 r. miejscy redaktorzy raczej starają się dbać o to, żeby materiały zamieszczane w internecie były dostępne i czytelne dla wszystkich. Może nasi Czytelnicy ocenią, czy to się udaje.

We wszystkich wydziałach urzędu można skorzystać z pomocy tłumacza języka migowego. Informacje, jak to zrobić, są na stronie miasta.

Zgodnie z ustawą do budynków można wejść z psem asystującym, ale musi on być zaszczepiony, w uprzęży i z certyfikatem. I pamiętajmy: to człowiek odpowiada za zachowanie psa oraz ewentualne szkody.

Miejscy urzędnicy bez problemu zapewniają dostęp alternatywny, w postaci m.in. wsparcia innej osoby, wsparcia technologicznego czy zmiany w organizacji urzędu. Według Raportu o stanie zapewniania dostępności… do końca 2020 r. stało się tak ponad 600 razy (to wartość szacunkowa). Należy jednak pamiętać, że nie jest to zapewnienie dostępności, o jakim mówi ustawa (wyjaśnienie niektórych pojęć oraz więcej o prawie do dostępności w naszym artykule).

Z Raportu…: Uzasadnienie zastosowania tego rodzaju dostępu alternatywnego. W niedostosowanym zabytkowym budynku Trybunału zostało zorganizowanych kilka ślubów w pomieszczeniach na parterze dla osób mających kłopot z wejściem po schodach.

Winda się należy!

W ostatnich latach sporo się mówiło o windach, m.in. w ratuszu (chyba raczej nie powstanie), w Trybunale (chyba raczej powstanie) i na Stare Miasto (to póki co chyba raczej marzenie niż projekt, a szkoda). Czytelniczka pyta: po co wydawać duże pieniądze i montować windę w ratuszu, skoro tam się nic nie załatwia? Zgoda, nie każdy musi spotykać się z prezydentem czy radnymi. Wystarczy, że ich wybrał. Ale wyobraźmy sobie taką sytuację.

Młody człowiek, nazwijmy go Pawłem, dobrze się uczy i idzie na wymarzone studia. Poza tym interesuje się różnymi rzeczami, robi dodatkowe kursy, certyfikaty, szlifuje języki… Pewnego dnia wydarza się wypadek, który przykuwa go do wózka. Szybko jednak dochodzi do siebie i wraca na studia. Po kilku kolejnych latach nasz bohater odbiera dyplom. W głowie ma akademicką wiedzę i doświadczenie w poruszaniu się na wózku po uczelni, ulicach, kinach, klubach… Ma też mnóstwo pomysłów na to, żeby miasto funkcjonowało coraz lepiej i mogło być nie tylko stolicą młodych i zdrowych, ale także tych mniej mobilnych. Stolicą Mieszkańców. Podejmuje decyzję: będzie pracować w urzędzie miasta! Albo kandydować na radnego, może prezydenta.

Powodzenia, Pawle, tylko trzeba ci będzie urządzić gabinet obok strażnicy z kluczem…

Miasto cały czas podejmuje działania mające na celu podniesienie dostępności

– zapewnia Anna Czerwonka z biura prasowego w Kancelarii Prezydenta Miasta Lublin

Jawny Lublin: Czy deklaracje dostępności są na bieżąco aktualizowane?

Anna Czerwonka: Ustawa o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych nakłada na te podmioty obowiązek sporządzenia deklaracji dostępności w sposób dostępny cyfrowo. W ślad za przepisami ustawy, Miasto dokonuje przeglądu i aktualizacji deklaracji dostępności do dnia 31 marca każdego roku oraz w każdym przypadku, gdy strona internetowa lub aplikacja mobilna podlega zmianom mogącym mieć wpływ na jej dostępność cyfrową. Aktualizacja deklaracji dotyczy również zmian teleadresowych oraz warunków lokalowych budynków, w których świadczone są usługi dla mieszkańców miasta. Ostatnio dokonana aktualizacja w tym zakresie na stronie BIP Urzędu Miasta Lublin miała miejsce 11 lipca br.

W „Raporcie o stanie zapewniania dostępności podmiotu publicznego” z początku ubiegłego roku można znaleźć m.in. informacje o tym, że zaledwie 1/3 budynków, w których działają jednostki Urzędu Miasta, jest wolna od barier architektonicznych; jeszcze mniej – komunikacyjnych. Czy Miasto podejmuje działania podnoszące poziom dostępności tych budynków zarówno dla klientów, jak i pracowników? Jakie to działania?

Miasto cały czas podejmuje działania mające na celu podniesienie dostępności budynków Urzędu. W pierwszej kolejności, na skutek przeprowadzonej analizy ciągów komunikacyjnych w poszczególnych obiektach, wprowadzono zmiany usytuowania wyposażenia na korytarzach (biurka, krzesła, ławki). Dzięki temu korytarze stały się wolne od barier pionowych, bardziej bezpieczne i przestronne. Ponadto w kilku lokalizacjach zamontowano na korytarzach i klatkach schodowych uchwyty i poręcze oraz wprowadzono dodatkowe kontrastowe oznaczenie drzwi i stopni schodów. Podejmowane prace obejmują także, m.in. obniżenie progów drzwi czy dostosowywanie wind do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Dodatkowo, na skutek regularnie przeprowadzanych wizytacji stanowisk pracy dla osób z niepełnosprawnościami, zakupiono dla pracowników specjalne podnóżki i specjalistyczne fotele ergonomiczne. Powyższe działania są sukcesywnie kontynuowane.

Ponadto w budynku Trybunału Koronnego przy ul. Rynek 1 planowany jest remont, w ramach którego przewidziane są zmiany dotyczące dostosowania obiektu dla osób z niepełnosprawnościami [m.in. zaprojektowanie panoramicznej windy lub platformy w miejscu szatni na parterze, przebudowa układu funkcjonalnego toalet, adaptacja pomieszczenia na parterze na dodatkową salę ślubów – za lublin.eu red.].

Czy planowany nowy budynek zapewnia maksymalną dostępność dla osób ze specjalnymi potrzebami?

Każdorazowo przy planowaniu zmian lokalowych w Urzędzie Miasta Lublin podejmowane są starania, aby lokal miał zaplanowaną przestrzeń w sposób, który będzie dostępny dla każdego użytkownika, czyli każdego pracownika i każdej osoby korzystającej z usług urzędu. Dlatego podczas wyboru miejsca jest analizowana jego użyteczność oraz uwzględniane są potrzeby i możliwości wszystkich mieszkańców miasta. Planowany nowy budynek Urzędu Miasta przy ul. Leszczyńskiego, zgodnie z założeniem ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, będzie uwzględniał uniwersalne projektowanie, a tym samym zapewniał uczestnictwo wszystkim jego użytkownikom na takich samych zasadach.