Marszałek listy pisze. Zaprasza na wybory i referendum. A ile nas to kosztuje?

„Zaproszenie na wybory i referendum 2023” podpisane przez marszałka województwa Jarosława Stawiarskiego (PiS) trafiło do skrzynek mieszkańców województwa. Jak ustaliliśmy nieoficjalnie UMWL wydał na tę korespondencję ok. 160 tys. zł

Biało-czerwone przesyłki z logiem Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego do naszych skrzynek trafiły pod koniec tego tygodnia. To kartka formatu A4, na błyszczącym papierze, złożona na trzy.

W liście do „Mieszkańców Województwa Lubelskiego„ marszałek Jarosław Stawiarski (PiS) zachęca do udziału w niedzielnych wyborach. Jak tłumaczy, będzie to „okazją do wyrażenia swojej podmiotowości w życiu publicznym”.

Sporo miejsca poświęca towarzyszącemu wyborom referendum. – Referendum daje nam wyjątkową, bo niezwykle rzadką możliwość osobistego decydowania o kwestiach, które nas nurtują, niepokoją czy bulwersują – przekonuje Jarosław Stawiarski. Dalej wylicza tematy z referendalnych pytań.

– Tym żyjemy i o tym mamy prawo decydować! – stwierdza Stawiarski.

Wykrzykników jest więcej. – Można ją ująć w słowa: „Nic o nas bez nas!” – to zdanie kończy akapit, w którym przekonuje, że „na mieszkańcach 'skraju’ Unii Europejskiej (…) ciąży dodatkowa odpowiedzialność.„

Co chciał nam powiedzieć marszałek?

Przypomnijmy, wiele organizacji pozarządowych (w tym Fundacja Wolności, wydawca Jawnego Lublina) ocenia, że pytania są tendencyjne, zmierzające do tego, aby wyrazić poparcie dla obecnej władzy. Do tego, by nie brać udziału w referendum, namawiają też partie opozycji. Frekwencja jest tu ważna – by głosowanie było wiążące, musi wziąć w nim udział ponad połowa uprawnionych.

– Po pierwsze list jest napisany w sposób niezrozumiały. Choć mam wykształcenie politologiczne to mam trudność z odszyfrowaniem myśli marszałka – komentuje Krzysztof Jakubowski, prezes Fundacji Wolności. – Poza tym w sposób zawoalowany marszałek zachęca do głosowania w referendum w określony sposób, co może oznaczać niezgodne z prawem mieszanie się organu władzy publicznej w kampanię wyborczą i referendalną.

O koszt masowej przedwyborczej korespondencji UMWL zapytaliśmy w czwartek rano. W piątek rzecznik marszałka Remigiusz Małecki poinformował, że na pytania odpowie, ale… już po wyborach. – Osoby odpowiedzialne za projekt są nieobecne – tłumaczy Małecki

Jak udało nam się ustalić nieoficjalnie marszałek rozesłał listy do 750 tys. gospodarstw domowych. Za ich druk miał zapłacić 54 tys. zł, a kolportaż 103 tys. zł.

Nie pierwszy taki list

To nie pierwsza taka akcja lubelskiego marszałka. Podobne listy Stawiarski wysłał do mieszkańców województwa w 2019 roku, przed wyborami do europarlamentu. Jak tłumaczył wówczas – zrobił to, bo martwiła go niska frekwencja w poprzednich eurowyborach. Wówczas listy trafiły do 780 tys. skrzynek i miało to kosztować „kilkadziesiąt tysięcy”.

W rejestrze umów UMWL z 2019 roku znaleźliśmy jedną pozycję, która może odpowiadać temu zamówieniu. 17 maja 2019 r. Departament Organizacyjno-Prawny UMWL zapłacił 55 350 zł za „druk i złożenie listu otwartego”.

Współpraca: Agnieszka Mazuś