PKS+ w praktyce, czyli niewykorzystane 55 mln zł

Tu miał być artykuł pochwalny dla PKS Ryki, który jako jedyny na Lubelszczyźnie potrafi bardzo skutecznie sięgnąć po środki z Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych. Ale nie będzie, bo spółka ma poważne problemy z jawnością. Meritum: jak samorządy sięgają po dopłaty do komunikacji osobowej.

15% wykorzystania dostępnych dopłat

Według danych z Głównego Urzędu Statystycznego sytuacja przewoźników lokalnych w Polsce z roku na rok się pogarsza. Odzwierciedleniem tego jest spadająca liczba obsługiwanych linii oraz zmniejszająca się rokrocznie ich sumaryczna długość. Wprowadzenie rządowego programu dopłat do przewozów miało odwrócić lub chociaż zatrzymać ten trend. Patrząc na wykorzystanie przez samorządy Lubelszczyzny w 2021 roku 15% z puli dostępnych im ponad 66 mln złotych, nie mam złudzeń, będzie tylko gorzej.

A są przykłady regionów gdzie ten program działa bardzo dobrze. W maju bieżącego roku do czterech województw – pomorskie, mazowieckie, śląskie i podkarpackie – nastąpiły przesunięcia środków, gdyż wyczerpały się pieniądze jakie wstępnie były im przeznaczone. Więcej informacji tu: Więcej pieniędzy na dofinansowanie…

Fundusz Rozwoju Przewozów Autobusowych został uruchomiony w 2019 roku. Od zeszłego roku kwota dotacji do przejechanego kilometra wzrosła z jednego aż do trzech złotych.

Według informacji z Banku Danych Lokalnych GUS tylko w województwach opolskim i podkarpackim rośnie ilość tras i ich długość. Lubelszczyzna wpasowuje się w średnią ogólnopolską, czyli są spadki, choć na zachodzie Polski jest gorzej.

Dostępność połączeń PKS

Poniżej wykres pokazujący likwidację połączeń autobusowych w województwie lubelskim. Wedle metodologii GUS linie podmiejskie mają do 50-60 km i łączą wsie z ośrodkami gminnymi, powiatowymi i wojewódzkimi. Natomiast linie regionalne mają od 50 km do 160 km i łączą gminy i mniejsze miasta z ważniejszymi ośrodkami miejsko-przemysłowymi regionu.

Zlikwidowanie połowy linii podmiejskich i 1/3 regionalnych przekłada się bezpośrednio na długość obsługiwanych połączeń:

PKS Ryki: problem z jawnością i 14-krotny wzrost dotacji

Przykładem umiejętnego i kreatywnego podejścia do programu PKS+ jest rycki samorząd i jego spółka transportowa. Na blisko 70 tras w rozkładzie jazdy, tylko dwie nie są dofinansowane z Funduszu.

Niestety, mimo że spółka jest własnością miasta Ryki i jest obowiązana do przestrzegania reguł jawności, spółka nie odpowiada na e-maile. W tak błahej sprawie nie czuję się zobligowany do wejścia na drogę sądową, szczególnie, że potrzebne informacje uzyskałem z samorządu. Niemniej jednak za podejście do jawności i przejrzystości wydatkowania samorządowych, czyli naszych pieniędzy przez PKS RYKI, wystawiam ocenę NEGATYWNĄ.

Wracając do sukcesów, jakie osiągnęła spółka: CZTERNASTOKROTNY wzrost pozyskanych dotacji w ciągu dwóch lat i objęcie wsparciem znakomitej większości obsługiwanych linii. Dopatrzyłem się w aktualnym rozkładzie jedynie dwóch tras, których nie ma na zeszłorocznej liście zatwierdzonych do wsparcia, ale możliwe, że są objęte już tegorocznymi dotacjami. Gdyby wszystkie lubelskie samorządy wraz ze spółkami potrafiły tak samo sięgnąć po środki zewnętrzne, może nie trzeba by zamykać tylu linii i jeździć ponad trzydziestoletnimi autobusami?

Jak zrobić PKS na PLUS?

Niewielki PKS, dysponujący w 2019 roku 26 autobusami, z których wg słów prezesa spółki 10-15 było do wymiany, wziął blisko 20% dotacji udzielonych w ramach PKS+ w województwie lubelskim. Łącznie w 2021 roku wojewoda rozdysponował 10,4 mln zł z puli ponad 66 mln zł.

Jeszcze w 2019 samorząd Ryk dokapitalizował spółkę dotacją ratunkową w kwocie 600 tysięcy złotych, więcej informacji: PKS Ryki potrzebuje kasy. A dziś mogą być wzorem do naśladowania dla innych. Można?