38 organizacji pisze do PKW w sprawie referendum. Czy koniecznie trzeba głosować?

15 października, razem z wyborami parlamentarnymi, odbędzie się referendum, w którym padną cztery pytania. Fundacja Wolności* i 37 innych organizacji apeluje do Państwowej Komisji Wyborczej o rzetelne informowanie o głosowaniu.

Ani głosowanie w wyborach, ani udział w referendum nie jest obowiązkowe. Nawet jeżeli się odbywają tego samego dnia jak ma się to stać 15 października. PiS przeforsował zorganizowanie referendum w dniu wyborów parlamentarnych.

Budzi to szereg wątpliwości. Poczynając od faktu, czy można jasno oddzielić kampanię wyborczą od referendalnej. Pierwsza ma określone zasady finansowe, drugiej takie ramy nie dotyczą. Kontrowersje budzą także pytania, jakie mają paść w referendum.

Przypomnijmy, że PiS chce zadać Polakom cztery pytania:

1. Czy popierasz wyprzedaż majątku państwowego podmiotom zagranicznym, prowadzącą do utraty kontroli Polek i Polaków nad strategicznymi sektorami gospodarki?
2. Czy popierasz podniesienie wieku emerytalnego, w tym przywrócenie podwyższonego do 67 lat wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn?
3. Czy popierasz likwidację bariery na granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi?
4. Czy popierasz przyjęcie tysięcy nielegalnych imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, zgodnie z przymusowym mechanizmem relokacji narzucanym przez biurokrację europejską?

List numer 1

Już wcześniej kilkadziesiąt organizacji społecznych wystosowało wspólny apel. Punktują, że  treść zadanych pytań świadczy o tym, że w referendum wcale nie chodzi o zdanie Polaków na ważne sprawy. Jego autorzy sprzeciwiają się m.in. pomysłowi, by na drodze referendum rozstrzygać kwestie praw człowieka, jak prawa migrantów i uchodźców. Zwracają też uwagę na brak możliwości transparentnego rozgraniczenia środków przeznaczonych na wybory i referendum.

„Równolegle prowadzenie kampanii wyborczej i kampanii referendalnej może prowadzić do nadużyć oraz wpłynąć na realizację zasady równości w procesie wyborczym” – podkreślają autorzy pisma, wśród których jest także Fundacja Wolności (wydawca Jawnego Lublina).

„Wzywamy do wyrażenia sprzeciwu wobec takiej polityki państwa i niewzięcia udziału w referendum planowanym na 15 października br.” – apelują organizacje pozarządowe.

List numer 2

Fundacja Wolności* jest także podpisana pod najnowszym listem do Państwowej Komisji Wyborczej. FW jest jednym z 38 sygnatariuszy pisma na temat referendum. Tym razem chodzi o wytyczne dla komisji wyborczych i informowania obywateli o tym, jakie są zasady referendum.

– Mamy wrażenie, że wiele osób chce głosować w wyborach parlamentarnych, ale nie chce brać udziału w referendum. Rodzą się wśród nich pytania, czy w ogóle jest to możliwe. Ze swojej strony będziemy informować, wyjaśniać i odpowiadać na wszelkie pytania, ale oczekujemy także konkretnych działań ze strony PKW – mówi Krzysztof Jakubowski, prezes Fundacji Wolności.

Wytyczne dla komisji

38 organizacji oczekuje, że komisje wyborcze otrzymają konkretne wytyczne instrukcje, jak działać w kwestii referendum. „Szczególnie istotne jest, naszym zdaniem, zawarcie w wytycznych zaleceń dla członków komisji obwodowych (1) nakazujących im każdorazowe pytanie wyborców, w których głosowaniach/głosowaniu chcą wziąć udział (w wyborach do Sejmu, w wyborach do Senatu, w referendum), a także, (2) przestrzegania obowiązku odnotowania w polu „uwagi”, znajdującym się w spisie wyborców, niepobrania przez wyborcę określonych kart do głosowania” – czytamy w liście.

PKW powinna także zadbać, aby w materiałach informacyjnych dotyczących referendum był wytłumaczony mechanizm referendalny. Powinny się tam znaleźć informacje jak:

• jak ustalana jest frekwencja w referendum ogólnokrajowym,
• czym jest karta ważna/nieważna, a czym głos ważny/nieważny
• czy wyborca ma prawo odmówić wzięcia udziału w głosowaniu referendalnym.

„W naszej opinii takie działania przyczynią się do realizacji prawa wyborców do informacji, a co za tym idzie, umożliwią im podjęcie świadomej decyzji dotyczącej głosowania” – oceniają autorzy listu.

Fundacja Wolności * jest wydawcą Gazety Jawny Lublin i portalu jawnylublin.pl