Startupy Społeczne

Startupy społeczne to cykl artykułów o lubelskich podmiotach ekonomii społecznej. To firmy, których głównym celem działania nie jest zysk. Przedstawimy czym się zajmują, jak funkcjonują i co oferują lokalnej społeczności.

Ekonomia Społeczna – czym jest?

Termin „przedsiębiorczość społeczna” został po raz pierwszy użyty w 1982 r. przez Billa Draytona – twórcę stowarzyszenia Ashoka. Określa ono działalność mającą na celu przyniesienie pozytywnej zmiany społecznej przy użyciu narzędzi właściwych dla biznesu. Historycznie przedsiębiorczość społeczna obejmowała spółdzielczość, a także różnorakie działania organizacji pozarządowych mające na celu zapewnienia sobie nowych źródeł przychodu. Z roku na rok przedsiębiorczość społeczna rozwija się coraz bardziej, a w ostatnich latach możemy zaobserwować istny boom na przedsiębiorczość społeczną.

Rozumienie przedsiębiorstwa społecznego wykształciło się w Polsce w ostatnich kilku latach, ale odwołuje się do wielowiekowych zarówno polskich, jak i europejskich doświadczeń. Przedsiębiorstwa społeczne funkcjonują w ramach różnych dostępnych form prawno-instytucjonalnych. Powstały różne ustawy ułatwiające ich działalność w niektórych formach (np. spółdzielni socjalnej), ale jak dotychczas, nie ma prawnej definicji pojęcia przedsiębiorstwa społecznego. Rodzi to określone trudności, np. w kontaktach z administracją publiczną, ale i daje możliwość wyboru formy działania przedsiębiorstwa społecznego zgodnego z potrzebami.

Pierwszeństwo celów społecznych

Przedsiębiorstwo społeczne ma kilka podstawowych cech wyróżniających. Jest tworzone dobrowolnie przez obywateli, jako inicjatywa oddolna, dla zaspokojenia ich potrzeb. Działalność ekonomiczna jest instrumentem służącym realizacji celów społecznych, które są najważniejsze dla przedsiębiorstwa społecznego, co oznacza, że wypracowany zysk nie jest wartością samą w sobie, lecz służy realizacji celów społecznych.

Działalność ekonomiczna pełni dwie funkcje. Z jednej strony stanowi źródło finansowania działalności społecznej, z drugiej zaś strony generuje miejsca pracy dla osób wypychanych z otwartego rynku pracy, np. dla osób długotrwale bezrobotnych, niepełnosprawnych, uchodźców, byłych więźniów czy osób wychodzących z uzależnień. Z drugiej zaś strony, pełni więc rolę terapeutyczną i integrującą w wymiarze nie tylko zawodowym, ale i społecznym. Aktywizuje pracowników poprzez włączanie ich w zarządzanie przedsiębiorstwem społecznym.

Korzyści

Z prowadzenia przedsiębiorstwa społecznego wypływa szereg korzyści. Są dwa rodzaje beneficjentów: wewnętrzni i zewnętrzni. Wewnętrznymi są pracownicy, zewnętrznymi, przede wszystkim społeczność lokalna. Przedsiębiorstwo społeczne jest potencjalnym miejscem pracy i źródłem przychodu dla wszystkich mieszkańców, mieszkających w jego okolicy. Każde miejsce pracy utworzone lokalnie jest bezcenne. Dzięki przedsiębiorstwu społecznemu, osoby dla których rynek pracy jest zamknięty, mogą stanąć na nogi, poczuć się potrzebne, podnieść samoocenę, odbudować poczucie własnej wartości oraz wzbudzić wiarę w to, że się im uda. Dzięki doświadczeniu i umiejętnościom nabytym w przedsiębiorstwie społecznym część z tych osób może powrócić na otwarty rynek pracy. Dla osób w trudnych sytuacjach życiowych praca sama w sobie ma wartość terapeutyczną.

Wiele przedsiębiorstw społecznych oprócz gwarancji zatrudnienia, oferuje programy społeczne, które zapewniają takim osobom różnorakie formy wsparcia: psychologiczne, prawne, rehabilitacyjne, przekwalifikowanie się.

Szczególnie istotne znaczenie ma fakt, iż przedsiębiorstwo społeczne poprzez aktywację i integrację społeczną osób wykluczonych społecznie, wypełnia zadania samorządu terytorialnego. Ich działalność wpisuje się w zadania własne gminy, powiatu oraz województwa. Gmina jest zobowiązana do tworzenia i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej. Powiatowym zadaniem własnym jest wspieranie osób niepełnosprawnych, przeciwdziałanie bezrobociu oraz aktywacja lokalnego rynku pracy. Całościowo zadanie to realizowane jest w ramach polityki samorządu wojewódzkiego.

Dla społeczności lokalnej przedsiębiorstwo społeczne może być dostawcą ważnych dla mieszkańców towarów i usług, które zaspakajają zbiorowe potrzeby wspólnoty. Dla organizacji społecznej prowadzenie przedsiębiorstwa społecznego jest bardzo pożądane. Daje organizacji samodzielność, niezależność, możliwość realizacji swoich zadań statutowych.

Przykładem, niedawno powstałych w Lublinie, przedsiębiorstw społecznych, jest Klub Malucha Tup Tusie, który zapewnia opiekę nad dziećmi w elastycznych dla rodziców godzinach czy CleanCity&Events, czyli pierwsza mobilna, ekomyjnia parowa.

http://gazeta.jawnylublin.pl/pierwsza-spoleczna-ekomyjnia-lublinie-rozmowa-andrzejem-goliszkiem/

Autorką artykułu jest Anna Abramek-Madejska.