Co wynika z ukrywanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości dokumentów?

Pomoc postpenitencjarna na Lubelszczyźnie sfinansowana z Funduszu Sprawiedliwości. Wyjaśniamy do kogo i na co trafiło w latach 2017-2022 18 mln zł.

Czego minister Ziobro nie chciał pokazać?

Fundusz Sprawiedliwości rozporządza pieniędzmi, które sądy zasądzają od sprawców przestępstw. Te środki – pochodzące z kieszeni ludzi, którzy wyrządzili krzywdę innym – mają czynić dobro. Mają wspomagać pokrzywdzonych wskutek przestępstw i w wypadkach. Według ustawy jego celem jest pomoc pokrzywdzonym i świadkom, przeciwdziałanie przestępczości oraz pomoc postpenitencjarna (skierowana do osób zwalnianych z więzień i ich rodzin).

Kontrola NIK potwierdziła doniesienia medialne, że Fundusz Sprawiedliwości oprócz realizacji zadań do których został powołany, stanowi skarbonkę wyborczą działaczy Solidarnej Polski, którzy zarówno ministerstwem pod światłym przywództwem Zbigniewa Ziobry, jak i samym Funduszem Sprawiedliwości władają.

Zapytanie Fundacji Wolności o wydatkowanie środków z FS sprawiło ministrowi Zbigniewowi Ziobrze sporo kłopotów. Dotyczyło umów z lat 2017 – 2021 z organizacjami z Lubelszczyzny.

Tylko 18 z 400 mln zł dla Lubelszczyzny

Ze sprawozdań, które otrzymaliśmy po wygranej sprawie sądowej z Ministerstwem Sprawiedliwości dowiadujemy się o szczegółach tych wydatków. Szerzej o batalii sądowej pisaliśmy w artykule Fundacja Wolności 1 – Zbigniew Ziobro 0. Środki w ramach pomocy ofiarom przestępstw i pomocy zwalnianym z więzień trafiają rokrocznie do pięciu organizacji z naszego województwa. Alfabetycznie:

1. Katolickie Stowarzyszenie Pomocy Osobom Potrzebującym AGAPE, Lublin;
2. Stowarzyszenie wspierania aktywności Bona Fides, Lublin;
3. Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu, Lublin;
4. Stowarzyszenie POSTIS, Lublin;
5. Stowarzyszenie Integracji Rodzin PRZYSTAŃ, Chełm.

Na Lubelszczyźnie na działania związane z opieką postpenitencjarną oraz skierowaną do ofiar przestępstw, w szczególności do ofiar przemocy domowej, trafiło w latach 2017 – 2021 ponad 18 mln zł.

Pieniądze są wydatkowane m. in. na pomoc prawną, psychologiczną, psychoterapeutyczną, a także na kursy zawodowe, zakup obuwia, odzieży, dopłaty do czynszów, czy pokrycie kosztów czasowego schronienia.

Z zestawienia wynika, że dotacje rok do roku rosną, czyli rośnie wartość pomocy udzielanej głównie ofiarom przestępstw.

Konferencją w przestępczość

Oddzielną pozycją na liście wspartych podmiotów zajmuje jednorazowa dotacja dla Stowarzyszenia Solidarności Globalnej na organizację konferencji „Jak przeciwdziałać przyczynom przestępczości w grupach wysokiego ryzyka”. Dwudniowa konferencja miała miejsce w Domu Spotkań CARITAS Archidiecezji Lubelskiej w Dąbrowicy oraz w Centrum Transferu Wiedzy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w dniach 24-25 października 2018 roku.

Z notatki pokontrolnej, dot. tego wydarzenia możemy się dowiedzieć, że stworzono materiały konferencyjne dla uczestników konferencji w ilości 200 pakietów. Te były rozdawane tylko pierwszego dnia. Z listy obecności wynika w tym dniu było tylko 50 osób. Catering i serwis kawowy podczas konferencji zamówiono na 50 osób pierwszego dnia i 200 osób drugiego dnia, choć w tym dniu także było 50 osób.

Pomimo, że wydatki z dotacji powinny być racjonalne, efektywne i oszczędne, od organizatorów konferencji nie domagano się zwrotu kosztów za nadmiarowe 150 osób.

Środki poza kontrolą ministerstwa

Jednym z działań finansowanych z FS są miejsca świadczenia pomocy nazywane Okręgowymi Ośrodkami Pomocy Osobom Pokrzywdzonym. Przez pięć lat wydatkowania środków z FS na Lubelszczyźnie odbyła się tylko jedna (!) wizyta monitoringowa sprawdzająca czy takie ośrodki działają zgodnie z umowami. Sprawdzano czy są umiejscowione we właściwych lokalizacjach, czy są czynne, odpowiednio oznakowane i czy telefony kontaktowe działają.

Wnioski z tej kontroli były następujące: lokale nieczynne w oznaczonych godzinach; godziny otwarcia niezgodne z umową; lokal bez oznaczeń wymaganych w umowie dotacyjnej; nikt nie odbiera telefonu; lokal bez poczekalni, co jest niezgodne z umową. Ministerstwo, jednak nie przysłało ponownej kontroli by sprawdzić czy coś się zmieniło.

Może wydatkowanie 18 mln zł powinno podlegać ściślejszej kontroli? NIK również zwrócił w swoim raporcie uwagę na nienależytą kontrolę wydatkowanych środków, na przykładzie województwa opolskiego, skąd wywodzi się m. in. mający pieczę nad więziennictwem przed rozpoczęciem kariery w Europarlamencie dr Patryk Jaki.

fot.: Biuro Komunikacji i Promocji MS

A felerna notatka z kontroli Stowarzyszenia Integracji Rodzin PRZYSTAŃ tu (dokument ma 8 stron, proszę przewijać strzałkami znajdującymi się w lewym górnym i dolnym rogu):