Wesprzyj Kontakt

6 minuty czytania  •  07.04.2025 00:00

Tysiące kopciuchów nadal dymi. „Lubelska uchwała antysmogowa jest martwym przepisem”

Udostępnij

Od ponad roku do ogrzewania domów nie wolno już używać niskiej klasy pieców. Okazuje się jednak, że zakaz jest tylko na papierze. W województwie lubelskim działa prawie 117 tysięcy kopciuchów. W samym Lublinie jest ich 3,6 tysiąca.

Ten artykuł powstał dzięki wsparciu Czytelników. Teraz każda wpłata na Jawny Lublin zostaje podwojona. Nie czekaj, wspieraj.

Z pracy wracam autobusem. Jadąc z centrum na Dziesiątą czuć wyraźną różnicę. Dziesiąta zimą pachnie wędzonką a nawet palonymi butelkami – skarży mi się mieszkaniec ul. Mickiewicza. Podobne głosy słychać na każdej dzielnicy, gdzie stoi wiele starszej daty domków jednorodzinnych.

W teorii jest dobrze – w 2024 roku normy pyłu zawieszonego PM10, którego głównym źródłem są paleniska, były w Lublinie przekroczone tylko przez 15 dni. Polskie przepisy dopuszczają jednak średniodobowe stężenie na poziomie 50 µg/m3. Gdyby odnieść to do norm Światowej Organizacji Zdrowia WHO – na poziomie 15 µg/m3 – to normy były przekroczone przez 284 dni.

W teorii od ponad roku powinniśmy oddychać czystym powietrzem. 19 lutego 2021 roku Sejmik Województwa Lubelskiego przyjął tzw. uchwałę antysmogową. To strategiczny dokument wskazujący jakich pieców do ogrzewania domów można używać i czym w nich palić. Uchwała wskazuje konkretne daty do kiedy trzeba wyeliminować najbrudniejsze źródła ogrzewania. Radni dali na to mieszkańcom województwa prawie trzy lata.

Zgodnie z uchwałą antysmogową do końca 2023 roku mieszkańcy Lubelszczyzny powinni wymienić kotły bezklasowe oraz kotły klasy 1 i 2 na nowsze, lepsze, bardziej eko. Smutna prawda jest jednak taka, że ponad rok od ostatecznego terminu wymiany w województwie lubelskim co czwarte źródło ogrzewania nadal nie spełnia norm. Łącznie to 116 848 kotłów. W samym Lublinie – prawie 2000 w zabudowie jednorodzinnej i ponad 1600 w zabudowie wielorodzinnej.

Zaznaczmy, że te dane mogą nie oddawać całej prawdy i mogą być zaniżone, gdyż np. w Lublinie dla co piątego budynku nie złożono obowiązkowej deklaracji o źródłle ogrzewania. Inaczej mówiąc: nie wiadomo, w jaki sposób jest on ogrzewany. Choć czas na takie zgłoszenie do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB) minął z końcem czerwca 2022 roku, to w Lublinie tego nie zgłosiło ok. 6 tysięcy punktów adresowych.

Lublin zacofany o czterdzieści lat

Planujemy i realizujemy działania w kierunku jak najszybszego wyeliminowania kotłów pozaklasowych użytkowanych na terenie miasta Lublin – zapewnia tymczasem Monika Głazik z biura prasowego Urzędu Miasta. I przekonuje, że czyste powietrze to dla władz Lublina priorytet. Objawia się to poprzez dotowanie wymiany kopciuchów, akcje edukacyjne i karanie za stosowanie zakazanych kotłów. O to kiedy mieszkańcy będą mogli odetchnąć zimą czystym powietrzem, rzeczniczka lubelskiego Ratusza nie odpowiada.

Od 2013 r. do końca 2024 r. wypłacono dotacje w wysokości 7,78 mln zł, dzięki czemu udało się zlikwidować łącznie około 1026 pieców i kotłów opalanych drewnem i węglem – wylicza urzędniczka.

Wystarczy przeprowadzić proste równanie, żeby policzyć, że w tym tempie zakazane od stycznia 2024 kotły uda się wymienić … za jakieś czterdzieści lat. Ale to tylko statystyka, bo jak zagłębić się w dane mocniej to obraz sytuacji jest bardziej dramatyczny. Co roku na wymianę pieców w Lublinie jest symboliczne 1 mln złotych. W 2019 roku ta kwota została podzielona na 135 dotacji. W 2024 roku już tylko na 46.

Dodajmy, że Miejski Program Ograniczania Niskiej Emisji jest adresowany do każdego posiadacza kotła na paliwa stałe, a nie tylko tego, którego wymiana powinna już dawno nastąpić. W programie obowiązuje zasada kto pierwszy ten lepszy. Nie ocenia się w nich efektywności ekologicznej czy ekonomicznej wymiany urządzenia.

Kontrole niczym dziurawe sito

Jak nie pieniądze, które można dostać, to może te, które można stracić skłaniają do wymiany pieców. Niekoniecznie. – W 2024 r. Straż Miejska przeprowadziła 1961 kontroli (łącznie w zakresie spalania odpadów i uchwały antysmogowej). Stwierdzono 639 wykroczeń, udzielono 572 pouczeń, wystawiono 67 mandatów karnych na kwotę 14,1 tys. zł – informuje Głazik.

566 pouczeń dotyczyło używania zakazanych kotłów. Do tego nałożono 17 mandatów za używanie zakazanych kotłów a dwa za brak wpisu do CEEB. Choć liczby mogą robić wrażenie, to poza eliminowaniem zakazanych kotłów kontrole dotyczyły tego czym mieszkańcy palą w piecach oraz palenia w mieście ognisk. W efekcie w 2024 roku kontrole dotarły tylko do 1/6 osób korzystających z zakazanych kotłów.

Zarówno za korzystanie z zakazanego kotła, jak i za niezłożenie obowiązkowej deklaracji można dostać karę. – Czyn zagrożony jest karą w wysokości od 20-500 złotych – informuje Robert Gogola, rzecznik lubelskiej Straży Miejskiej. Kara finansowa może wzrosnąć nawet do 5 tys. zł, jeśli sprawa trafi do sądu.

Skontrolowanie domów, w których nadal działają kopciuchy, powinno być proste. Urząd Miasta ma listę takich adresów. – Planowane są sukcesywne kontrole wszystkich posesji na terenie miasta w zakresie zgodności danych zawartych w deklaracjach CEEB ze stanem faktycznym oraz przestrzegania wymagań uchwały antysmogowej. Ich tempo będzie uzależnione od możliwości organizacyjnych – zapowiada Monika Głazik.

Próbowaliśmy ustalić ile zakazanych kotłów wciąż dymi w lokalach komunalnych. – Nie posiadamy takich danych – stwierdził krótko Jan Jarowicki, zastępca dyrektora ds. eksploatacyjnych Zarządu Nieruchomości Komunalnych. Jest to miejska jednostka, w której zasobach znajduje się 2438 lokali mieszkalnych w budynkach gminnych, 2146 w budynkach o własności mieszanej i 734 lokali w budynkach pozostających w samoistnym posiadaniu Gminy Lublin.

Rymowanki zamiast czystego powietrza

Jak urzędnicy walczą ze smogiem? Zimą prowadzili kampanie plakatowe w komunikacji miejskiej i lokalnych radiach. Były to reklamy informujące, gdzie można otrzymać dofinansowanie na wymianę ogrzewania z trzech programów („Program Ograniczania Niskiej Emisji”, Program „Ciepłe Mieszkanie” oraz Program „Czyste Powietrze”). Teraz prowadzona jest akcja edukacja adresowana do dzieci i młodzieży, którą nazwano „Mam pomysł na Lublin bez smogu”. To konkurs ekologiczny, w którym można zdobyć nagrody za przygotowanie tematycznego filmu, animacji lub gry planszowej. Konkurs pierwotnie miał trwać miesiąc i zakończyć się 14 marca, ale termin graniczny został przesunięty o prawie trzy tygodnie.

Zapytaliśmy Ratusz czy poza takimi kampaniami będzie się kontaktował się bezpośrednio z mieszkańcami korzystającymi z zakazanych kotłów lub nie zgłaszających urządzeń do CEEB. Warto by wysłać im personalizowany list. Odpowiedzi na to pytanie nie dostaliśmy.


Komentarz eksperta

Lubelska uchwała antysmogowa jest w praktyce martwym przepisem. Tylko ten przymiotnik „martwy” musimy traktować z upiorną dosłownością, bo ten brak konsekwencji jest przyczyną przedwczesnych śmierci i nieuleczalnych chorób konkretnych osób.
Ile rakotwórczego benzopirenu trafiło do naszych płuc z tych 120 tys. kotłów kopcących, wbrew przepisom, przez już drugi sezon grzewczy? Te przepisy były ignorowane przez władze przez 3 lata, przez które wiedzieliśmy o wyznaczonej dacie zakazu i są ignorowane dalej, kiedy zakaz obowiązuje. Skoro ignorują je władze to dlaczego mają je traktować poważnie mieszkańcy. Takie udawanie i puszczanie oka rujnuje nie tylko szacunek do prawa ale i nasze zdrowie. Oby to, wciąż anemiczne przebudzenie w stolicy województwa było jakimś impulsem dla innych miejscowości. Zamiast konkursów na rymowanki, ludziom trzeba jasno powiedzieć, że po 5 latach to już traktujemy temat na serio, pomóc w zdobyciu dofinansowania i zacząć egzekwować przepisy

Krzysztof Gorczyca z organizacji ekologicznej Towarzystwo dla Natury i Człowieka

20 odpowiedzi do “Tysiące kopciuchów nadal dymi. „Lubelska uchwała antysmogowa jest martwym przepisem””

  1. Rzdch pisze:

    Nastepny ekoswir, dziwne ze ja jakos nie czuje tego dymu o ktorym wszyscy pisza, pewnie gosc montuje pompy ciepla, teraz jak czyste powietrzecsie urwalo to i ceny staly sie normalne, ale i tak wymieniajac kopxiucha na gaz to za pare lat go zakaza a jak na pompe ciepla to powiedza ze zly czynnik lub ze za micno halasuje, tu chodzi tylko o kase a nie o jakas ekologie

  2. . pisze:

    Na Tatarach i Hajdowie przez większą część lutego i w połowie marca był smród. Emisja pyłów zawieszonych PM2,5 i PM10 w Lublinie wzrasta:
    📌 PM2,5 – wzrost o 60 ton w ciągu roku (2022-2023)
    📌 PM10 – wzrost o 118 ton w ciągu roku (2022-2023)
    .
    Co w zamian? Miasto forsuje budowę trzech spalarni, które dodatkowo pogorszą stan powietrza w Żukogrodzie.
    Najnowszy raport NIK ujawnia, że Polska może nie osiągnąć wymaganego poziomu 55% recyklingu odpadów komunalnych do 2025 roku. Obecnie do recyklingu trafia jedynie 15,9% odpadów, co jest wynikiem dalekim od oczekiwań. Jednym z głównych czynników utrudniających realizację tych celów jest spalanie odpadów, które ogranicza możliwości ponownego wykorzystania surowców. ​
    .
    Widzisz EKOŚCIEMĘ? Reaguj! 📢 Nie pozwólmy, by nasze zdrowie i przyszłość zostały spalone razem ze śmieciami.​
    https://m.youtube.com/shorts/_TLbS3tOO40

  3. Realista pisze:

    Cały świat pokazuje, że ma w głębokim poważaniu Zielony Las i inne lewackie urojenia, tymczasem Europa brnie w to szambo jak jakiś psychol, który ma uciechę z finansowego topienia mieszkańców naszego kontynentu. Podatki od podatków, ciągle zmienianie zasad gry – najpierw namawiają na piece gazowe, żeby potem opodatkować spalanie gazu bo nie udało się Niemcom zrobić deal z Ruskimi na gazie, teraz pchają na siłę temat pomp ciepła, pieców na pellet, bo to też na rękę Szwabom żeby już zapowiedzieć, że za tą „ekologię” też nam dowalą podatek, bo planeta płonie. I na dodatek chcą zaorać tereny leśne pod wiatraki, bo mądra inaczej Hennig-Kloska prze do tego jakby Niemcy jej zapłacili i teraz oczekiwali rezultatów – niczym u Tuska.

  4. Spisek pisze:

    @Realista – nie jestes realista jesli wszedzie widzisz lewacki spisek. Wczesni prymitywni ludzie wymyslili religie bo nie rozumieli pewnych zjawisk kierujacych swiatem. Dzis ludzie nierozumiejacy tych zjawisk wszedzie widza spisek.

  5. kronikidewelorozwoju pisze:

    Emisje pyłów ze spalania drewna w kominkach, jak widzę, nadal są tematem tabu. Czyżby dlatego, że kominki to domena głównie Ludzi z Grubszymi Portfelami?
    Tymczasem przy spalaniu drewna (nawet sezonowanego) wytwarza się więcej pyłów niż w przypadku węgla (w przeliczeniu na jednostkę wygenerowanej energii cieplnej).
    Druga sprawa: 'kopcenie’ jest często (jeśli nie najczęściej) wynikiem niewłaściwej techniki spalania (spalanie 'od dołu’ zamiast 'od góry’).

  6. Mieszkańcy Czechowa pisze:

    Oświadczamy, że będziemy bronić dorobku Prezydenta dr Żuka, który z Koziego Grodu zrobił nowoczesną metropolię 💪👌 💪👌mimo wieku kłód rzucanych Mu pod nogi.
    Ludzka pamięć jest zawodna – na początku 21 wieku Lublin był zapyziałą wsmraśną dziurą, z której kto żyw dawał nogę. I to w podskokach.
    I jeszcze jedno – w latach 80 i 90 XX wieku jak się komuś będąc daleko powiedziało, iż się jest z Lublina to wzbudzało to politowanie i współczucie 🫣😪🫣.
    Dziś jak się komuś mówi, że przyjechał z Koziego Grodu wywołuje to atencję i zazdrość iż z takiego fajnego pięknego miasta goszczą panią/pana….
    Mówi Wam to coś?
    Bez odbioru…

  7. Mieszkańcy Czechowa pisze:

    Lublin to jest wspaniała metropolia zarządzana przez najwybitniejszego Prezydenta Pana Dr. Krzysztofa Żuka. To miasto dla najlepszych inteligentnych ludzi. Nie podoba się to wypad z Lublina. Powtarzam jeszcze raz won z Lublina wszyscy hejterzy i pisowcy. Wynocha na Węgry. Wam, wyznawcy kaczyzmu 🦆 przez te partyjne klapki na oczach padło na mózgi 🧠
    Bez odbioru…

  8. . pisze:

    Jesteśmy już rok od pseudo-wyborów samorządowych w Żukogrodzie, kiedy Dendrofob z Jakubowic nie miał żadnej realnej altenatywy, żeby z kimś przegrać. I wygrał, głupimi filmikami na FB i bilboardami „Razem jesteśmy skuteczni” w całym mieście, jak wszędzie tylko wisiały ryje przy każdej ulicy. Co się wydarzyło skandalicznego przez ten rok – farsa, jakim było spotkanie z mieszkańcami, widzieliśmy wtedy objawy niechęci przez urzędników, większych korekt przebudowy przy Samsonowicza, szczególnie pod blokiem 37. Pamiętamy też słynne słowa Pakuły: „Niech ktoś do cholery podniesie rękę i naciśnie przycisk”, nie mogąc się doczekać sprzeciwu wobec wolnej ręki do zabrania głosu przez Filipowicza. https://m.youtube.com/watch?v=3cZyZlAhnR4 .
    Pamiętamy też, jak zaraz po tych „wyborach” zaczęto wycinkę przy Zorza, nie tylko spróchniałych drzew (słuszne), ale i zdrowych (zaraz 1. rocznica). W połowie kwietnia postawiono karykatury drzew w donicach przy Dworcowej, co było kolejnym przykładem r0zw0ju miejskiego.
    .
    Jesteśmy też już 6 lat od referendum z 7 kwietnia 2019 roku. Lublin przeszedł do historii – odbyło się pierwsze w dziejach miasta referendum lokalne zorganizowane przez samorząd, które dotyczyło jednego miejsca – Górek Czechowskich i jednego beneficjenta. 💬 Referendum miało być „głosem suwerena”, a w rzeczywistości – jak wynika z opublikowanych scenariuszy – każdy możliwy wynik służył deweloperowi. Jeśli mieszkańcy powiedzieliby „tak” – dostanie zgodę na zabudowę. Jeśli „nie” – teren dalej prywatny, rzekomo „skazany na degradację”. A jeśli zignorują? Decyzję i tak podejmie Rada Miasta. Magia demokracji à la Lublin. Referendum okazało się nieważne – frekwencja wyniosła 12,91%, z czego 67,7% głosujących było przeciw zmianom. Mimo to władze i inwestor nie odpuścili. 📍 Dziś, po sześciu latach, warto zadać pytanie: czy głos mieszkańców w Lublinie ma jakiekolwiek znaczenie, gdy w grze są interesy wielkiego kapitału? Dzisiaj milczenie dotyka także tego, co się dzieje wokół projektu Zintegrowanych Planów Inwestycyjnych i kolejnego procesu wytoczonego jednemu z obrońców Górek Czechowskich… którego wszystkie media lokalne próbują przemilczeć, jak w FR przemilczają porażki żołnierzy na froncie pod Pokrowskiem.

  9. . pisze:

    @Spisek
    Oni całe życie wszytko obwiniali LGBT, Żydów, Tuska, Ukrainę, UE, USA i może jeszcze LPG by się znalazło.
    Planeta może nie płonie, ale wystarczy, że się ociepla, bo w Europie była to kolejna zima jedna z cieplejszych, a potem przypłacamy takim śniegiem w kwietniu

  10. . pisze:

    Rzdch pisze:
    7 kwietnia 2025 o 01:18

    Nastepny ekoswir, dziwne ze ja jakos nie czuje tego dymu o ktorym wszyscy pisza, pewnie gosc montuje pompy ciepla, teraz jak czyste powietrzecsie urwalo to i ceny staly sie normalne, ale i tak wymieniajac kopxiucha na gaz to za pare lat go zakaza a jak na pompe ciepla to powiedza ze zly czynnik lub ze za micno halasuje, tu chodzi tylko o kase a nie o jakas ekologie”
    .
    .
    Lepiej być ekoświrem niż dendrofobem i szukać wszędzie winy Żydów LGBT LPG HTML
    mieszkasz poza Żukogrodem, to tak, chciałoby się rzec, dla ciebie takie zapachy mogą nie robić większego wrażenia, zapraszamy na Mełgiewską i Metalurgiczną w mroźne noce po 22 i powąchaj tego świeżego powietrza lecącego od strony Kasprowicza.
    A co do kasy to mamy przykład, jakiego ekobójstwa dokonuje się od lat przy drogach wojewódzkich, gminnych i powiatowych. Myśli się o zysku z wyrżniętych połaci drzew, by potem te drewno poszło do kominków przygłupich decydentów

  11. Mieszkańcy Czechowa pisze:

    Oświadczamy, że będziemy bronić dorobku Prezydenta dr Żuka, który z Koziego Grodu zrobił nowoczesną metropolię 💪👌mimo wieku kłód rzucanych Mu pod nogi.
    Ludzka pamięć jest zawodna – na początku 21 wieku Lublin był zapyziałą wsmraśną dziurą, z której kto żyw dawał nogę. I to w podskokach.
    I jeszcze jedno – w latach 80 i 90 XX wieku jak się komuś będąc daleko powiedziało, iż się jest z Lublina to wzbudzało to politowanie i współczucie 🫣😪.
    Dziś jak się komuś mówi, że przyjechał z Koziego Grodu wywołuje to atencję i zazdrość iż z takiego fajnego pięknego miasta goszczą panią/pana….
    Mówi Wam to coś?
    Bez odbioru…

  12. Mieszkańcy Czechowa pisze:

    Lublin to jest wspaniała metropolia zarządzana przez najwybitniejszego Prezydenta Pana Dr. Krzysztofa Żuka. To miasto dla najlepszych inteligentnych ludzi. Nie podoba się to wypad z Lublina. Powtarzam jeszcze raz won z Lublina wszyscy hejterzy i pisowcy. Wynocha na Węgry. Wam, wyznawcy kaczyzmu 🦆🦆 przez te partyjne klapki na oczach padło na mózgi 🧠
    Bez odbioru…

  13. kronikidewelorozwoju pisze:

    @.
    Niektórzy nie są w stanie rozróżnić pomiędzy organiczną dbałością o środowisko a programami UE (davosowców =>reprezentantów Kapitału) mającymi na celu dociśnięcie buta „plebsowi” pod pretekstem „ratowania planety”.

    Potrzebna jest edukacja, ale tą dość skutecznie blokują „wolnościowe” ugrupowania również fundowane przez Kapitał celem stworzenia pozornej alternatywy.

  14. kronikidewelorozwoju pisze:

    OFFTOP
    Ponoć dziś woźnice od b0ltowozów strajkowali.
    Może by JL pokusił się o jakiś wywiad z takim woźnicą?
    To w końcu im powierzono w Dziadogrodzie temat dowożenia „plebsu” do roboty, to chyba warto, żebyśmy poznali kulisy tych operacji, np. jaka desperacja pcha ludzi do orki za kółkiem za znacznie poniżej minimalnej (niektórzy przywołują kwoty „zarobków” netto <5zł/h), albo jak na tej desperacji ubogaca się lokalne cfaniactwo.

  15. Mieszkańcy Czechowa pisze:

    Oświadczamy, że będziemy bronić dorobku Prezydenta dr Żuka, który z Koziego Grodu zrobił nowoczesną metropolię 💪👌mimo wieku kłód rzucanych Mu pod nogi.
    Ludzka pamięć jest zawodna – na początku 21 wieku Lublin był zapyziałą wsmraśną dziurą, z której kto żyw dawał nogę. I to w podskokach.
    I jeszcze jedno – w latach 80 i 90 XX wieku jak się komuś będąc daleko powiedziało, iż się jest z Lublina to wzbudzało to politowanie i współczucie 🫣😪🫣😪.
    Dziś jak się komuś mówi, że przyjechał z Koziego Grodu wywołuje to atencję i zazdrość iż z takiego fajnego pięknego miasta goszczą panią/pana….
    Mówi Wam to coś?
    Bez odbioru…

  16. Mieszkańcy Czechowa pisze:

    Lublin to jest wspaniała metropolia zarządzana przez najwybitniejszego Prezydenta dr. Krzysztofa Żuka. To miasto dla najlepszych inteligentnych ludzi. Nie podoba się to wypad z Lublina. Powtarzam jeszcze raz won z Lublina wszyscy hejterzy i pisowcy. Wynocha na Węgry. Wam, wyznawcy kaczyzmu 🦆🦆🦆 przez te partyjne klapki na oczach padło na mózgi 🧠
    Bez odbioru…

  17. . pisze:

    @kronikidewel0r0zw0ju
    mnie rozbraja grafika wygenerowana przez AI z „Dołącz do zespołu Dziennika Wschodniego”, która tam wisi od kilku miesięcy i przewija się pomiędzy artykułami 😀
    Albo ten nagłówek „Od dzisiaj w Lublinie nowe rozkłady, więcej kursów, sprawdź szczegóły”. Tymczasem każdy pasażer dojeżdżający z Czechowa do centrum, np. liniami 34, 36, 47: „co kürwa”??

  18. Mieszkańcy Czechowa pisze:

    Czy naprawdę ciężko namierzyć kopaciarzy 👁️‍🗨️🔥 dronami i przyfasolić karę w wysokości kilkadziesiąt tys. PLN ?
    Tu idzie o nasze płuca 🫁 czyli życie !

  19. betongród pisze:

    8 kwietnia 2025 r. | ⏰ 12:00–15:00 📍 Plac Litewski, Lublin Manifestacja w obronie Bogdanki 💬 Nie dla spalarni – nie dla hipokryzji klimatycznej. 📊 Wspieraj mądrą transformację, a nie zielony greenwashing.

  20. Nie 40 lat trzeba będzie czekać w Lublinie na wymianę wszystkich kopciuchów, a 5 razy dłużej, czli 212 lat i to tylko u użytkowników prywatnych.

    W samy Lublinie jest nadal ponad 17 tysięcy kopciuchów, w tym ponad 1700 w zasobach komunalnych. W ubiegłym roku miasto pośród tych swoich wymieniło dosłownie jeden, , co oznacza, że kamienice miasta i ich sąsiedzi muszą czekać minimum 1700 lat na pozycie się metalowych trucicieli!

    Jeden z redaktorów JL był na posiedzeniu tematycznej komisji RML i nie przekazał tych informacji wydawcy, czyli FW? https://youtube.com/shorts/N544Z64wmvU

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Powiązane artykuły