Marszałek zaprasza na film, a sejmik zgadza się na odłączenie Janowca od muzeum w Kazimierzu Dolnym

Powstające przy zamku winnice (obecnie to ok. 2 ha ) i Centrum Winiarstwa Polskiego mają zarabiać na renowację zamkowych murów – taki jest plan marszałka Jarosława Stawiarskiego (PiS) na nowe muzeum Zamek w Janowcu. Radni sejmiku pomysłowi przyklasnęli.

Filmy były dwa. Najpierw marszałek Stawiarski zaprosił radnych na projekcję krótkiego dokumentu produkcji TVP Lublin z 2012 pt. „Winne historie”. Drugi materiał filmowy powstał niedawno – jesienią 2023.

Winnica przy zamku

Oba filmy opowiadają o wskrzeszaniu tradycji winiarskich na południowych zboczach zamku w Janowcu. Zbigniew Kwiatoń i Adam Stręczywilk opowiadają o tym, jak w zarastających zamkową skarpę czterometrowych zaroślach udało się im znaleźć pędy winorośli posadzone przed wojną przez ostatniego prywatnego właściciela zamku – Leona Kozłowskiego. W tych trudnych warunkach rośliny przetrwały sto lat. Jest też mowa o planach wskrzeszenia przyzamkowej winnicy. Z biegiem lat – coraz ambitniejszych.

Inny jest za to trzeci bohater-narrator w obu filmach poświęconym przeszłości i przyszłości przyzamkowych winnic. W 2012 był to Filip Jaroszyński, wówczas „koordynator projektu odnowy winnicy zamkowej”. Dziś Jaroszyński na zamku nie pracuje. Doświadczony muzealnik i wieloletni kierownik muzealnego oddziału, jesienią zeszłego roku, z rąk nowej dyrektor muzeum Izabeli Andryszczyk, otrzymał wypowiedzenie. O przywrócenie do pracy walczy dziś w sądzie.

W nowej filmowej produkcji – przygotowanej przez kraśnicką firmę Fotomedia – głos zabiera Marzena Brzezicka, od lipca tego roku zastępca dyrektora muzeum ds. zamku w Janowcu. To nowe stanowisko strukturach Muzeum Nadwiślańskiego utworzone miesiąc wcześniej przez zarząd województwa.

>>Więcej o błyskawicznej karierze dyr. Brzezickiej piszemy TUTAJ<<

– Wedlug historii serce polskiego wina pochodzi właśnie z Janowca – uśmiecha się do kamery dyr. Brzezicka. Dalej tłumaczy, że turystyce winiarskiej zarabia dziś cała południowa Europa. Porównuje wartość enoturystyki (turystyka winiarska) we Francji z zeszłorocznym przychodami polskiego Orlenu. Największa (i najbogatsza) polska spółka skarbu państwa wypada w tym porównaniu blado.

Marszałek kusi radnych

Pokazane na wtorkowej sesji sejmiku województwa lubelskiego filmy miały przekonać radnych, że warto podnieść rękę „za” uchwałą intencyjną ws. zamiaru podziału Muzeum Nadwiślańskiego i utworzenia nowej instytucji – Muzeum Zamek w Janowcu.

– To jest esencja tego, co wtedy państwo planowaliście, a my chcemy kontynuować, bo w tym jest przyszłość – zwrócił się po pierwszej projekcji marszałek Jarosław Stawiarski (PiS) do radnych obecnej opozycji (PO-PSL), którzy dziesięć lat temu tworzyli władze województwa.

Ale co ma wspólnego powrót do tradycji winiarskich w Janowcu z odłączeniem zamku od muzeum w Kazimierzu, nie wyjaśnił. Choć to pytanie padło z ust kilku opozycyjnych radnych (Bożena Lisowska, Adam Wasilewski, Marek Kos).

Sejmikowa opozycja dopytywała też o zarząd o wizję nowego muzeum (Sławomir Sosnowski), biznesplan (Krzysztof Komorski, Marek Kos), o to co na ten temat sądzą pracownicy Muzeum Nadwiślańskiego (Adam Wasilewski, Ewa Jaszczuk).

Radni Zjednoczonej Prawicy tradycyjnie zgodnie przyklasnęli pomysłowi marszałka.

– Możemy zrobić perełkę. Gwarantuję, że jest to do wykonania – przekonywał Tomasz Solis (PiS) .

– Nie zabijajmy tego, co tworzą ludzie z pasją. Dla nich ten Janowiec jest ważny i będzie teraz żył własnym życiem – mówił Ryszard Majkowski (PiS), podkreślając, że „filmem jest zauroczony”.

Jarosław Stawiarski także przekonywał, że „suwerenność wyjdzie Janowcowi na dobre”.

– Skupimy się na dwóch rzeczach: rewitalizacji starych winnic i odbudowie zamku, może częściowo w trwałej runie – mówił na wtrokowej sesji. Przyznając, że „być może idea nie wybrzmiała w uzasadnieniu uchwały”.

Milion turystów

A plan jest taki: powstające przy zamku winnice (obecnie to ok. 2 ha) i Centrum Winiarstwa Polskiego z siedzibą w Dworze z Moniak, będą zarabiać na renowację zamkowych murów.

– Chcemy zbudować markę Janowiec. Nie 200-300 tysięcy, a milion turystów przyjedzie – nie ma wątpliwości marszałek. Odniósł się też do swoich wcześniejszych radykalnych pomysłów wobec podległych mu instytucji kultury. – Gdybyśmy nie oddali zamku lubelskiego ministrowi Glińskiemu nie byłoby tam dziś wystawy Tamary Łempickiej. Ale włączenie Wojewódzkiego ośrodka Kultury do Centrum Spotkania Kultur to była fatalna decyzja. Przyznaję się, mamy prawo do błędów. Dyrekcja CSK nie poradziła sobie z WOK, odeszli najlepsi pracownicy.

Za podziałem Muzeum Nadwiślańskiego zagłosowało 23 radnych, jedna osoba była „przeciw”, a dziewięć wstrzymało się od głosu. Kilka godzin później marszałek Stawiarski podziękował im na Facebooku za przyjęcie „niezwykle ważnej dla mnie uchwały„.

Co dalej? Tłumaczył to kilka dni temu rzecznik marszałka Remigiusz Małecki: Na trzy miesiące przed wydaniem aktu o podziale instytucji informacja zostanie podana do wiadomości publicznej. Potem będą konsultacje z różnymi instytucjami kultury.

Na zdjęciu: Marzena Brzezicka, zastępca dyrektora MNKD ds. zamku w Janowcu i marszałek Jarosław Stawiarski na festiwalu Białe Czerwone Winobranie na dziedzińcu zamku w Janowcu.