Czy Muzeum Nadwiślańskie straci miliony z dotacji, a Zamek w Janowcu szansę na remont? „Szkolny błąd”

Środki z Polskiego Ładu na działania konserwatorskie i rewaloryzacyjne zamku w Janowcu mogą  przepaść. Chodzi o 7 mln zł, a wszystko przez „szkolny błąd” dyrekcji Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym. Czyj konkretnie? Tego do końca nie wiadomo.

Dotacje, a właściwie wstępne promesy z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków Muzeum Nadwiślańskie otrzymało równo rok temu – w październiku 2023 r. Dotacje były dwie – na „Rewaloryzację zabytkowej tkanki Zamku w Janowcu” oraz „Zabezpieczenie konserwatorskie Budynku Bramnego Zamku w Janowcu”. Po 3,5 mln zł każda. – Mury Kaplicy zostaną zabezpieczone, a studnia odrestaurowana tak, aby ponownie spełniała funkcję ujęcia wody, przy pomocy koła zamachowego – zapowiadało na swojej stronie internetowej muzeum. – Starania Samorządu Województwa Lubelskiego o zachowanie dziedzictwa kulturowego przynoszą efekty. Realizacja tych dwóch zadań dąży do przywrócenia świetności Zamku – czytamy dalej.

Wniosek o dotację złożyła Izabela Andryszczk, była już dyrektor Muzeum Nadwiślańskiego. Ale w lipcu br. została ona odwołana z tej funkcji. Jej miejsce w dyrektorskim gabinecie zajęła Danuta Smaga, do czasu ostatnich wyborów samorządowych starosta powiatu puławskiego (PiS straciło wówczas władzę w powiecie).

Przetarg ogłoszony… ale nie tam gdzie trzeba

By dotacja wpłynęła na konto MNKD trzeba spełnić kilka warunków określonych w regulaminie wstępnej promesy. To m.in. przekazanie do Banku Gospodarstwa Krajowego (operator programu Polski Ład – red.) potwierdzenia ogłoszenia postępowania zakupowego w terminie 12 miesięcy, a także przeprowadzenia przez muzeum przetargu zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych.

Przetargi zostały ogłoszone w ostatniej chwili, bo 2 października (termin składania ofert upływa 5 listopada 2024 r.). Informacja pojawiła się w Biuletynie Informacji Publicznej MNKD, a także na marszałkowskiej stronie lubelskie.pl

Ale to za mało. Od 2022 r. wszystkie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego o wartości powyżej 130 tys. zł netto prowadzone są za pośrednictwem platformy zakupowej zamawiającego. Skorzystanie z tego narzędzia powoduje, że ogłoszenie o przetargu pojawia się automatycznie w Biuletynie Zamówień Publicznych (BZP). Ale Muzeum Nadwiślańskie z platformy zakupowej nie skorzystało, mimo że – według naszej wiedzy – miało do niej wykupiony dostęp.

Dlaczego? Danuta Smaga pytana o przetarg odesłała nas do swojej zastępczyni kierującej zamkiem – Marzeny Brzezickiej. Chociaż to pieczątka i podpis głośnej dyrektor widnieją pod ogłoszeniem. – Ona jest najbardziej zorientowana – stwierdza dyr. Smaga.

– Nie potrafię się do tego ustosunkować. To pytanie do osoby zajmującej się postępowaniami przetargowymi, ja tego nie ogłaszam – stwierdza z kolei Brzezicka i odsyła nas do Tomasza Szymajdy, z-cy dyrektora ds. administracji. Dopytujemy więc dyr. Smagę, czy za przetargi na zamku faktycznie odpowiada Szymajda. – Pan Szymajda rozpoczął pracę w październiku, gdy rzeczy dotyczące przetargu w Janowcu były już ogłoszone – odpowiada Danuta Smaga.

O komentarz ekspercki dotyczący tego, czy zamieszczenie ogłoszeń o przetargach tylko na BIP było wystarczające poprosiliśmy Piotra Trębickiego, radcę prawnego z warszawskiej Kancelarii TRĘBICKI HOŁOWIŃSKA, specjalizującej się m.in. w prawie zamówień publicznych.

– Zamieszczenie ogłoszenia o zamówieniu publicznym nie może być dokonane w BIP. Obecna ustawa Prawo zamówień do tego celu przewiduje Biuletyn Zamówień Publicznych (BZP). Mnogość prawna „różnych biuletynów” może być przyczynią pomyłek, i osobiście uważam, że Państwo powinno unikać mnogości podobnie nazywających się, i w sumie spełniających podobne cele, publikatorów. Ale w zakresie zamówień publicznych… dura lex sed lex. Tym bardziej, że zazwyczaj to właśnie publikacja ogłoszenia o zamówieniu publicznym, jest wszczęciem postępowania o zamówienie. A nie da się wszcząć postępowania o zamówieniu publicznym… bez publikacji – nie ma wątpliwości mec. Trębicki. Jego zdaniem brak właściwej publikacji jest istotną wadą postępowania. – Zawęża krąg potencjalnych wykonawców. Wykonawcy szukają bowiem potencjalnych zamówień właśnie w BZP, a nie w BIP – wskazuje mecenas.

Czy wielomilionowa dotacja przepadnie?

I teraz sprawa zasadnicza. Czy dotacja opiewająca na 7 mln zł zostanie utracona? Tu zdania są podzielone.

– Jeśli przetarg został ogłoszony niezgodnie z procedurami i dostaniemy taką decyzję, to anulujemy go i ogłosimy go na nowo – zaznacza Marzena Brzezicka. Jej zdaniem nie ma żadnego ryzyka, że rządowa dotacja przepadnie. – Jeśli wprowadzimy zmiany do projektu to te środki na nas czekają, bo nie są przyznawane konkretnie na dane działanie, tylko instytucjonalnie. Możemy zatem anulować przetarg, wycofywać się i wnioskować o zmiany w projekcie. Pozwala na to regulamin Polskiego Ładu i nie ma tu ryzyka. Działamy zgodnie z prawem – uważa Brzezicka.

Proszona przez nas o komentarz była dyrektor Muzeum Nadwiślańskiego, Izabela Andryszczyk uważa inaczej. – Podstawą są warunki wstępnej promesy, czyli 12 miesięcy na skuteczne ogłoszenie postępowania na wyłonienie wykonawcy, a te według mnie nie zostały dotrzymane. Ciężka praca zakończona pozyskaniem 7 mln zł na remont zamku przepadnie przez to, że ktoś popełnia szkolny błąd – komentuje.

W podobnym tonie wypowiada się mec. Piotr Trębicki. – W mojej ocenie w związku z brakiem publikacji właściwego ogłoszenia jest ryzyko utraty bądź zmniejszenia dotacji z Polskiego Ładu – wskazuje.

Na zdjęciu: Kierująca zamkiem w Janowcu Marzena Brzezicka zapewnia, że nie ma ryzyka by dotacja na remont zamku przepadła (Fot. Zamek w Janowcu – oddział Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym/FB).