Członkowie rad nadzorczych miejskich spółek nie złożyli oświadczeń lustracyjnych. Stracą stanowiska?

Zgodnie z przepisami tzw. ustawy lustracyjnej, osoby urodzone przed 1 stycznia 1972 roku, wchodzące w skład zarządów i rad nadzorczych spółek prawa handlowego, w których samorząd ma więcej niż 50% udziałów, muszą złożyć oświadczenie lustracyjne. W Lublinie aż dziewieć takich osób oświadczenia lustracyjne złożyło, ale dopiero gdy upomniał się o nie wojewoda.

Kwestie składania oświadczeń lustracyjnych reguluje ustawa z 18 października 2006 roku, o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów, zwana ustawą lustracyjną.

Kto i kiedy musi złożyć oświadczenie lustracyjne

Obowiązek złożenia oświadczenia, dotyczącego pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z tymi organami w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r., zwanego dalej „oświadczeniem lustracyjnym”, mają osoby, o których mowa w art. 4 (zawiera szeroki katalog osób pełniących funkcje publiczne, w tym członków zarządów i rad nadzorczych spółek samorządowych), urodzone przed dniem 1 sierpnia 1972 r.

Oświadczenie powinni złożyć w chwili wyrażenia zgody na kandydowanie lub zgody na objęcie lub wykonywanie funkcji. Organem, który przyjmuje oświadczenia lustracyjne członków zarządu i rad nadzorczych spółek komunalnych jest wojewoda.

IPN sygnalizuje niedopełnienie obowiązku złożenia oświadczeń lustracyjnych

Po zapytaniu Fundacji Wolności, w listopadzie br. o oświadczenia lustracyjne upomniał się IPN. – Biuro Lustracyjne IPN skierowało do Wojewody Lubelskiego pismo sygnalizujące niedopełnienie obowiązku złożenia oświadczeń lustracyjnych (ze względu na wiek i pełnioną funkcję) – informuje dr Marcin Stefaniak, Dyrektor Generalny Instytutu Pamięci Narodowej.

– Po otrzymaniu pisma z IPN, które wpłynęło do Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie w dniu 17.11.2017 r., wymienione w nim osoby zostały poinformowane o tym pisemnie i poproszone o dopełnienie ciążącego na nich obowiązku wynikającego z ustawy lustracyjnej poprzez niezwłoczne złożenie oświadczeń lustracyjnych. Pisma imienne do wskazanych przez Biuro Lustracyjne IPN osób zostały wysłane w dniu 22 listopada br. – tłumaczy Agata Grula, Dyrektor Generalny Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego.

Poinformowani uzupełnili swoje oświadczenia lustracyjne, składając je do Wojewody Lubelskiego w grudniu. Zobacz treść pisma od Wojewody:

Kto nie złożył oświadczeń lustracyjnych

Jak udało nam się ustalić, oświadczeń lustracyjnych w ustawowym terminie nie złożyło w sumie dziewieć osób zasiadających w organach miejskich spółek w Lublinie. Są to Piotr Oraczewski (wiceprezes Targi Lublin SA), Kamila Mazur-Strzępka (członkini rady nadzorczej Targi Lublin SA), Mirosław Graboś (członek rady nadzorczej Motor Lublin SA), Andrzej Kuszewski (członek rady nadzorczej Motor Lublin SA), Marcin Lipiec (wcześniej prezes a od 1 stycznia wiceprezes SPR Lublin), Witold Kłaczewski (członek rady nadzorczej SPR Lublin), Iwona Szymanek (członkini rady nadzorczej MPK), Ryszard Wadowski (członek rady nadzorczej MPK) oraz Sławomir Lato (członek rady nadzorczej MPK).

Czy za niedopatrzenie stracą stanowiska?

Pewnym jest, że składając oświadczenia już po objęciu funkcji w miejskich spółkach, osoby naruszyły art. 7 ust. 2 ustawy.

art. 7. 2. Oświadczenie lustracyjne składa się w chwili wyrażenia zgody na kandydowanie lub zgody na objęcie lub wykonywanie funkcji, a w przypadku żołnierza zawodowego przed doręczeniem mu decyzji o wyznaczeniu na stanowisko służbowe.

Fundacja Wolności zwróciła się z pytaniem do Prezydenta miasta Lublin o wyjaśnienie, dlaczego powyższe osoby zostały powołane na stanowiska mimo, że nie złożyły oświadczeń lustracyjnych. Czy ktoś „zapomniał” ich poinformować o ciążącym na nich obowiązku?

Zapytaliśmy o to w Instytucie Pamięci Narodowej. Zdaniem Instytutu brak złożenia oświadczeń lustracyjnych wynika często z zaniechania lub niedopatrzenia. W ostatnim czasie do IPN wpływa dużo oświadczeń lustracyjnych od osób pełniących funkcje publiczne.

Ustawa przewiduje sankcje, ale…

Ustawa lustracyjna przewiduje sankcje, ale dla osób, które pełniły funkcje publiczne w dniu wejścia w życie ustawy a nie złożyły oświadczeń lustracyjnych. Przypomnijmy, co mówi ustawa lustracyjna o sytuacji, gdy osoba zobowiązana, nie złoży oświadczenia lustracyjnego.

Art. 57 ustawy wskazuje, że „1. W przypadku niezłożenia w terminie oświadczenia lustracyjnego przez osobę, zobowiązaną do jego złożenia na podstawie art. 56 ust. 1, następuje skutek określony w art. 21e ust. 1. (pozbawienie funkcji publicznej). Jednak dotyczy to tylko osób, które pełniły funkcje publiczne w dniu wejścia w życie ustawy. Co stanie się z osobami wymienionymi wyżej? Sprawą zajmie się teraz Prezydent Miasta Lublin.